آزمایش تعیین دمای بتن تازه اختلاط سیمان هیدرولیکی بر طبق استاندارد ملی ایران شماره 11268 که در سال 1393 بازنگری شده است، در ادامه بیان می‌شود.
آزمایش تعیین دمای بتن تازه
کاربرد آزمایش تعیین دمای بتن تازه
به طور کلی دمای بتن در هنگام بتن ریزی در کنار دمای محیط، از جمله مواردی است که باید به آن بسیار توجه شود. هدف از این آزمایش همانطور که از نام آن پیداست تعیین دمای بتن سیمان هیدرولیکی تازه اختلاط شده است و به به بیان روش اندازه گیری دمای بتن می‌پردازد. نکته مهمی که باید درباره این آزمایش گفت این است که آزمایشگر بیانگر دمای بتن دقیقا در هنگام آزمون است و مشخصا دمای بتن را در دقایق و یا ساعات بعدی را نشان نمی‌دهد. از این آزمایش می‌توان برای بررسی تطبیق نتایج با الزامات مشخص شده برای دمای بتن استفاده نمود.
قبل از انجام آزمایش به موارد زیر توجه کنید:
- بتنی که حاوی سنگدانه با حداکثر اندازه اسمی بزرگتر از 75 میلی متر باشد، ممکن است برای انتقال حرارت از سنگدانه به ملات به 20 دقیقه زمان نیاز داشته باشد.
- مخلوط هایی که دارای سیمان هیدرولیکی هستند، بسیار سوزش آور می‌باشند و در صورت اینکه با آن به طور طولانی مدت در تماس باشید، ممکن دچار آسیب به شکل سوختگی‌های شیمیایی بر روی پوست خود شوید.
- در این استاندارد 11268 که مربوط به آزمایش تعیین دمای بتن تازه است، درباره تمام موارد ایمنی انجام آزمایش صحبت نمی‌شود. پس بهتر است قبل از انجام این آزمایش پیشگیری و احتیاط لازم را انجام دهید.
وسایل مورد نیاز آزمایش تعیین دمای بتن
- ظرفی که قرار است بتن در آن ریخته و دمای آن ثبت شود باید به قدری بزرگ باشد تا حداقل 75 میلی متر بتن در تمامی راستاها برای حسگر وسیله‌ای که دما را اندازه گیری می‌کند، وجود داشته باشد.
- وسیله اندازه گیری دمای بتن باید توانایی اندازه گیری دمای بتن تازه اختلاط را با دقت 0.5± درجه سانتی گراد را در گستره صفر تا 50 درجه اندازه گیری کند و همچنین ابعاد (ارتفاع) حسگر آن به گونه‌ای باشد که بتواند تا 75 میلی متر و یا بیشتر در بتن فرو برود.
- در صورت استفاده از دماسنج های شیشه‌ای که غوطه وری جزئی در مایه دارند، باید توجه داشت که آن‌ها دارای علامت ثابتی باشند تا بدین شکل نیازی به اعمال ضریب اصلاح پیدا نکنند.
- وسیله مرجع اندازه گیری دما باید خوانا و با دقت 0.2± درجه سانتی گراد باشد. نکته مهمی که باید درباره این وسیله اندازه گیری دما بیان کرد، این است که باید دارای گواهینامه یا گزارش تایید درستی باشد تا اندازه‌گیری های آن از اعتبار لازم برخوردار باشند.
برای خرید دماسنج بتن جهت انجام این آزمایش به این لینک مراجعه کنید.
روش انجام آزمایش
انجام آزمایش تعیین دمای بتن تازه را به دو قسمت نمونه گیری و انجام آزمایش تقسیم می‌کنیم:
نمونه برداری
- اندازه گیری دمای بتن هم در تجهیزاتی که بتن را حمل می‌کنند و هم در قالب های ریخته شده، می‌تواند انجام بگیرد. فقط باید این موضع را در نظر گرفت که حسگر وسیله اندازه گیری دما حتما در تمامی راستاها حداقل 75 میلی متر پوشش بتنی داشته باشد. به معنای دیگر یعنی باید یک گوی کروی با قطر 150 میلی متری در ظرف و … حاوی بتن جای بگیرد.
- اگر در جایی غیر از تجهیزات حمل بتن یا قالبها قصد انجام این آزمایش را دارید باید قبل از نمونه برداری ظرف نمونه را با آب مرطوب کنید.
روش انجام آزمایش
یک: در ابتدا وسیله اندازه گیری دما را در داخل بتن تازه اختلاط طوری قرار دهید که حسگر آن تا عمق 75 میلی متری فرو رود.
دو: حفره های ایجاد شده ناشی از قرار دادن دماسنج را با ایجاد فشار کم شدت به سطح بتن و اطراف وسیله اندازه گیری دما، از بین برده تا دمای هوای اطراف بر روی نتایج تاثیر نگذارد.
سه: وسیله اندازه گیری دما را حداقل 2 دقیقه و حداکثر 5 دقیقه درون مخلوط قرار دهید.
نکته: در زمان خوانش دما، وسیله را از داخل بتن خارج نکنید!
چهار: سپس دمای آن را با دقت 0.5 درجه سانتی گراد خوانده و ثبت کنید.
انحراف معیار یک کاربر برای اندازه گیری دمای بتن 0.3 درجه سانتی گراد است. بنابراین انتظار نمی‌رود نتایج دو آزمونی که به درستی توسط شما روی یک نمونه از مواد انجام می‌شود، بیش از 0.7 درجه سانتی گراد با هم اختلاف داشته باشند.